Η φιλοσοφία μας
Μαζί δημιουργούμε μια συμμαχία με στόχο την ανάπτυξη του ατόμου, ακολουθώντας ευμετάβλητες πρακτικές που προσαρμόζονται στις ανάγκες του θεραπευόμενου.
Θεραπευτική σχέση
Ο Irvin Yalom έχει τονίσει επανειλημμένα το μότο: “η σχέση θεραπεύει, η σχέση θεραπεύει, η σχέση θεραπεύει”. Όπως δείχνουν πολλές σύγχρονες σχετικές έρευνες, αυτό δεν είναι απλώς ένα σύνθημα αλλά μια πραγματικότητα στην ψυχοθεραπεία. Αυτό που φαίνεται να έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στη βελτίωση της ζωής του θεραπευόμενου και την ικανοποίηση από την ψυχοθεραπεία, δεν είναι η μέθοδος ή οι τεχνικές που εφαρμόζονται στη συνεδρία, το επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων του/της θεραπευτή/ριας ή η ετοιμότητα και η προσωπικότητα του θεραπευόμενου (παρόλο που όλα αυτά φυσικά παίζουν ένα σημαντικό ρόλο), αλλά η ποιότητα της συμμαχίας που αναπτύσσεται ανάμεσα στα άτομα που συμμετέχουν στη θεραπευτική σχέση. Πιστεύουμε ακράδαντα σε αυτή την αρχή και γι’ αυτό στη δουλειά μας θέτουμε σαν προτεραιότητα την ισοτιμία, την αμοιβαιότητα, την άνευ όρων αποδοχή και την αυθεντική σύνδεση με τους ανθρώπους που δουλεύουν μαζί μας.
1
Εξατομίκευση
Πολλές φορές ωστόσο στην επιστήμη της ψυχολογίας χρειάζεται να δώσουμε έμφαση στις ομοιότητες ανάμεσα στους ανθρώπους, καταλήγοντας σε κατηγοριοποιήσεις με βάση την προσωπικότητα, την παθολογία, τα κίνητρα και άλλους παράγοντες. Αυτό γίνεται για λόγους περισσότερο επιστημονικούς παρά θεραπευτικούς και δεν ανταποκρίνεται πάντα στην ανθρώπινη εμπειρία. Η αλήθεια είναι ότι, παρά τις ομοιότητές μας, καθένας και κάθε μία από εμάς είναι ένα ξεχωριστό πρόσωπο, με τις δικές του ιστορίες, ανάγκες, αντιλήψεις, προθέσεις, όνειρα, δυνάμεις και δυσκολίες. Και ενώ όλ@ μας μετέχουμε στην ανθρώπινη κατάσταση με τις αγωνίες και τους περιορισμούς της, ο τρόπος με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε είναι μοναδικός και ανεπανάληπτος. Γι’ αυτό κι εμείς προσπαθούμε να αποφεύγουμε τις αναγωγές, τους χαρακτηρισμούς, τις διαγνώσεις και τις ταμπέλες και να δουλεύουμε με κάθε άτομο σαν να ήταν μια ανεπανάληπτη και πρωτοφανής περίπτωση. Αυτό σημαίνει πως και η θεραπευτική μας πρακτική είναι ελαστική και ευμετάβλητη, δανειζόμενη στοιχεία από πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στις ιδιαίτερες ανάγκες του καθενός.
2
Είμαστε “εν-τω-κόσμω”
Ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ έλεγε πως δεν είναι αυτό που “είμαστε” αλλά αυτό που κάνουμε που μας καθορίζει. Ο εαυτός μας δεν είναι κάτι το στατικό και δεδομένο, ένα σύνολο χαρακτηριστικών προσωπικότητας που παραμένει σταθερό στο χρόνο και μαρτυρά το ποιοί είμαστε. Αντίθετα, είναι μια δυναμική διεργασία που μεταβάλλεται από στιγμή σε στιγμή και ανάλογα με το περιβάλλον μας. Έτσι, η συμπεριφορά, οι σκέψεις, η διάθεσή μας, το πώς ανοιγόμαστε στον κόσμο γενικά, εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες στις οποίες βρίσκουμε τον εαυτό μας: η ιστορική συγκυρία, οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, η δουλειά μας, το σπίτι μας, τα συμβάντα της ζωής μας και κυρίως οι άνθρωποι γύρω μας αποτελούν συστατικά στοιχεία της μοναδικής μας ύπαρξης. Για να κατανοήσουμε τον εαυτό μας χρειάζεται να συμπεριλάβουμε και να κατανοήσουμε τη σχέση μας με όλους αυτούς τους παράγοντες, όχι μόνο στο παρελθόν αλλά και στο παρόν. Πιστεύουμε λοιπόν ότι η ψυχοθεραπεία αναγκαστικά περνάει μέσα από την πολύ καλή γνωριμία με τον μοναδικό, ιδιωτικό “κόσμο” που περιβάλλει κάθε θεραπευόμενο πρόσωπο στην πορεία της ζωής του από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα.
3
Μπορούμε να αλλάξουμε
Η αλλαγή δεν είναι μόνο μια δυνατότητα, αλλά μια αναπόφευκτη πραγματικότητα της ζωής. Με τα λόγια του Tennessee Williams: “Να ζεις σημαίνει να αλλάζεις, και να μην αλλάζεις σημαίνει ότι έχεις πεθάνει”. Η αλλαγή μπορεί να μην είναι πάντα δραματική, επαναστατική, ριζική ή ακόμα και ορατή, όμως συμβαίνει. Είναι μια δύναμη της ζωής που μοιάζει με τη διαρκή ροή ενός ποταμού. Δεν μπορούμε να τη σταματήσουμε ή να την αρνηθούμε, μπορούμε όμως να ελέγξουμε την πορεία της και να την ενισχύσουμε, ή να την “ξεκολλήσουμε” όπως όταν καθαρίζουμε ένα ποτάμι από τα μπάζα που έχουν μαζευτεί και σταματούν τη ροή του. Πιστεύουμε λοιπόν αξιωματικά στην αλλαγή και στη δύναμη τη ψυχοθεραπείας όχι να την προκαλέσει, αλλά να την ενεργοποιήσει, να την προωθήσει, να την κατευθύνει και να της προσδώσει νόημα.
4
